Η μητρότητα δεν είναι εύκολη. Ακόμη και για την μητέρα που μπορεί να πληρώσει οικιακή βοηθό και να της τακτοποιήσει τις δουλειές του σπιτιού ώστε να έχει η ίδια χρόνο με το παιδί, δεν είναι εύκολο. Και δεν είναι εύκολο διότι κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει τη ζωή και τις περιστάσεις της με την δική του ιδιαίτερη στάση ή αντίληψη. Με την δική του προσωπική πραγματικότητα.
Η προσωπική πραγματικότητα αποτελείται από 3 παράγοντες: Την εσωτερική πραγματικότητα, την εξωτερική πραγματικότητα και τα συναισθήματα.
Η εξωτερική πραγματικότητα είναι όλα τα αισθητά γεγονότα που μας συμβαίνουν ή που ζούμε μέσα στον κόσμο, είτε μόνοι μας είτε μαζί με άλλους. Είναι γεγονότα όπως η υγεία μας, οι σχέσεις μας με τους συνεργάτες μας, ο καβγάς που είχαμε με τον σύντροφό μας, η κλωτσιά που νιώθουμε στην εγκυμοσύνη μας, το κλάμα του νεογνού που μας ξυπνάει την νύχτα.
Η εσωτερική πραγματικότητα είναι οι σκέψεις μας. Είναι όλοι οι λογισμοί που περνούν μέσα στο μυαλό μας που κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει κι ούτε βλέπει. Σε μία παρέα αν μοιραστούμε μια σοκολάτα κάποιος μπορεί να σκεφτεί πόσο νόστιμη είναι, άλλος πόσες θερμίδες έχει και άλλος ότι προτιμάει αμυγδάλου. Κανείς όμως δεν γνωρίζει τι σκέφτεται ο καθένας μέχρι να μοιραστεί τη σκέψη του.
Το τι σκεφτόμαστε επηρεάζει σημαντικά το τι κάνουμε μέσα στον κόσμο (είτε μόνοι μας είτε με άλλους) όπως και το πως συμπεριφερόμαστε μέσα στον κόσμο επηρεάζει πως σκεφτόμαστε. Όμως πως σκεφτόμαστε και τι κάνουμε επηρεάζει ουσιαστικά το πως αισθανόμαστε. Και τα συναισθήματά μας με τη σειρά τους επηρεάζουν και τον τρόπο σκέψεών μας και την συμπεριφορά μας. Για παράδειγμα, αν στο δρόμο σου βλέπεις έναν γνωστό και τον χαιρετήσεις όμως αυτός δεν σε χαιρετά πίσω, όταν έχεις χαμηλή διάθεση ή κατάθλιψη, είναι πιθανόν να σκεφτείς πως ο γνωστός σου έχει κάποιο πρόβλημα μαζί σου ή ήθελε να σε αποφύγει. Αυτή η σκέψη μπορεί να σε κάνει να νιώθεις μειωμένος και έπειτα να αντιδράσεις αρνητικά, π.χ. “σιγά το πρόσωπο” κτλ. Ὀμως αν τα έχεις σχετικά καλά με τον εαυτό σου, μπορεί να εξηγήσεις την ίδια κατάσταση λέγοντας στον εαυτό σου, π.χ. ¨θα είναι πολύ απασχολημένος και δεν θα με πρόσεξε¨. Αυτή η σκέψη είναι πολύ πιο χρήσιμη απ’ ότι η προηγούμενη για την ψυχολογία σου.
Η μητρική διάθεση επηρεάζεται έντονα από βλαβερές σκέψεις, π.χ. “είμαι κακιά μαμά”, “είμαι ανίκανη να σταματήσω το μωρό μου να κλαίει”, “δεν αξίζω τίποτα – θα ήταν όλοι καλύτερα χωρίς εμένα”. Τέτοιου είδους σκέψεις επηρεάζουν πολύ αρνητικά το βρέφος. Και κατά συνέπεια δε βοηθούν καθόλου τη συμπεριφορά της μαμάς απέναντι στον εαυτό της, το μωρό, τον σύντροφο και το στενό οικογενειακό περιβάλλον. Αυξάνονται οι ενοχές, αυξάνεται η παραχώρηση στα συναισθήματα της αποτυχίας και η μητέρα πλέον είτε ανταποκρίνεται αρνητικά ή καθόλου στις ανάγκες του μωρού.
Η προσωπική πραγματικότητα της μητέρας κατά συνέπεια σχηματίζει την εσωτερική πραγματικότητα του μωρού: π.χ. “όταν κλαίω δεν έρχεται κανείς – δεν είμαι σημαντική, δε με θέλουν” και την εξωτερική πραγματικότητα: π.χ. το μωρό κλαίει πιο έντονα για να ανταποκριθεί κάποιος στις ανάγκες του. Έτσι καθώς μεγαλώνει το μωρό σε νήπιο, σε παιδάκι, σε έφηβο, σε ενήλικα έχει πλέον μάθει -από τους πρώτους δασκάλους του (τους Γονείς) πώς να σχηματίζει τις σκέψεις του, τη συμπεριφορά του και τα συναισθήματά του. Έτσι μεταφέρονται οι αρνητικοί τρόποι σκέψεων και συμπεριφορών μεταξύ γενεών τις οποίες στην SOPHROSYNA δεν θέλουμε απλά να ανατρέψουμε προσφέροντας τα εργαστήρια μας αλλά κυριότερα, να τις ΑΠΟΤΡΕΨΟΥΜΕ.
Στην ψυχοθεραπεία για τη μητρική διάθεση:
- Στοχεύουμε να ‘πιάσουμε΄ τις βλαβερές σκέψεις και να τις αντικαταστήσουμε με χρήσιμες σκέψεις, παραγωγικές σκέψεις για την προσωπική πραγματικότητα της μητέρας η οποία κατά σειρά θα σχηματίσει την προσωπική πραγματικότητα του νεογνού της.
- Μαθαίνουμε νέους τρόπους σκέψης.
- Μαθαίνουμε να ισορροπούμε τα ‘πρέπει’ με τα ‘θέλω’ στην καθημερινότητά μας εισάγωντας ευχάριστες δραστηριότητες οι οποίες χτίζουν μια καλή διάθεση.
- Βασίζουμε τις τεχνικές μας στο μοντέλο της γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας η οποία είναι αποδεδειγμένη από την έρευνα για την αποτελεσματικότητά της.
Όταν η εγκυμονούσα ή η νέα μητέρα -και κατ’επέκταση όλοι- αυξάνουμε τις ευχάριστες δραστηριότητες στην καθημερινότητά μας (π.χ. διαβάζουμε ένα βίβλιο, πηγαίνουμε περίπατο, κάνουμε ένα χαλαρωτικό μπάνιο, τρώμε ένα αγαπημένο γεύμα) τότε αρχίζουμε να βλέπουμε τη διάθεσή μας να ανεβαίνει με σταθερούς ρυθμούς και να σκεφτόμαστε με ψυχραιμία πως να αντιδράσουμε στις απαιτήσεις του νέου μωρού μας προσφέροντάς του την προσοχή που του αξίζει.
Αυτή η στάση μας, βοηθάει πάρα πολύ το νεογνό διότι θα μας βλέπει χαρούμενη, θα μάθει να αντιμετωπίζει δύσκολες καταστάσεις με ψυχραιμία και θα συμβάλλουμε στον σχηματισμό της υγιούς προσωπικής πραγματικότητάς του χτίζοντας τις σχέσεις μας στην εμπιστοσύνη, την ασφαλή προσκόλληση και την αγάπη.